Günlük Hayatta Kullandığımız Petrokimya Ürünleri
“Gelin günlük hayatta kullandığımız petrokimyasal içeren ürünler hangileri birlikte inceleyelim.”
Kimsan Petrokimya
Petrokimyasallar, petrol ve doğal gazdan elde edilen sentetik malzemelerdir. Böyle söyleyince pek bir şey ifade etmese de aslında her gün kullandığımız geniş bir ürün yelpazesinde petrokimyasallar yer alıyor. Plastikler, yapıştırıcılar, boyalar, deterjanlar… Bunlar petrokimya ürünlerinin yalnızca birkaç tanesi. Çok sayıda işlemden geçerek ortaya çıkan son ürünler, ham maddeden o kadar farklıdır ki hangisinde petrokimyasal var ayırt etmek gerçekten hayli zor.
Teflon
Neredeyse her mutfakta yer alan teflon, petrokimyasallardan üretilen bir malzeme. Isıya dayanıklı, yanmaz ve yapışmaz yapısıyla birçok endüstride de kendine yer bulan teflon, kolay işlenebilen ve sağlam yapısıyla çokça tercih edilen malzemeler arasında yer alıyor. Ayrıca çoğu katı malzemeye göre de daha az sürtünmeye sahip. Tüm bu özellikleriyle mutfaklarımızda kolaylıkla kullandığımız teflon, uzay araştırmalarında, savunma sanayisinde ve endüstriyel ürünlerde de sıklıkla tercih ediliyor.
Bebek Bezi
Bir petrokimya ürünü olan polimer, süper emici özelliğiyle gündelik hayatımızda yerini almış durumda. Dünyanın her yerinde kullanılan bebek bezleri de süper emici polimerler kullanılarak üretiliyor. Yetişkin bezleri ve hijyenik pedlerde de yer alan bu petrokimya ürünü, kendi ağırlığının yüzlerce katına kadar sıvı emebilme özelliğine sahip. Türkiye’nin dev petrokimya üreticisi PETKİM, termoplastik bir polimer türü olan Polipropilen üretimiyle bugün sektörün hammadde ihtiyacının önemli bir kısmını tek başına karşılıyor.
Pleksiglas
Plastik cam adıyla da anılan pleksiglas, petrokimyanın gündelik hayatımıza kazandırdığı malzemelerden biri. Cama benzeyen yapısının yanında camdan daha sağlam ve kolay işlenebilir olması pleksiglası daha avantajlı kılıyor. Kullandığımız mobilyalardan banyo ve mutfak aksesuarlarına, takılardan tekne ve yat dekorasyonuna kadar geniş bir kullanım alanına sahip olan pleksiglas, 90 derecelik sıcaklıkta yumuşayarak kolayca şekillendirilebiliyor.
Boya ve kozmetik ürünler
Gündelik hayatımızda kullandığımız renkler de petrokimyanın temas ettiği ürünlerden biri. Etrafımızda kullanılan boyaların çok büyük kısmında yer alan petrokimyasallar, endüstriden mobilyalara kadar her ürüne renk veriyor. Ayrıca her gün çokça insanın kullandığı ruj, parfüm gibi kozmetik ürünler ve ellerimizdeki kalemler de petrokimyasal malzemeler barındırıyor. PETKİM tarafından üretilen MEG (mono etilen glikol) ve PA (fitalik anhidrit) ürünleri, boya sektöründe yoğun bir şekilde kullanılmaktadır.
Diş fırçası, deterjan ve sabunlar
Temizlik ürünleri içerisinde de yer alan petrokimyasallar, her gün kullandığımız diş fırçalarında, deterjan ve sabunlarda da bulunuyor. Olefins adı verilen petrokimya malzemesi, deterjan ve sabunlarda köpürmeyi sağlayarak yağ ve kir kalıntılarının temizlenmesine yardımcı oluyor. Öte yandan yangınla mücadele köpükleri de petrokimyanın ilgi alanlarına giriyor. PETKİM’de üretilen poliproplen ve kostik ürünü hijyen sektöründe kullanılmaktadır.
Gore-Tex
Santimetrekaresinde 1,4 milyar gözenek içeren Gore-Tex çok ince bir kumaş. Naylon veya polyester gibi dayanıklı malzemelerden üretilen Gore-Tex’in molekülleri o kadar ufak ki sıvı haldeki su zerrecikleri geçemezken buhar molekülleri rahatlıkla geçebiliyor. Bu kumaş suyu, karı ve rüzgârı dışarıda tutarken içeride biriken su buharının dışarıya çıkmasına izin veriyor. Bu özellikleriyle birçok endüstriden talep gören Gore-Tex, doğa sporlarıyla ilgilenenler için de başarılı sonuçlar sunuyor. Bir tekstil ürünü olan polyester elyaf PETKİM’de üretilen PTA (pür tereftalik asit) ve MEG (mono etilen glikol) ürünlerinden üretilmektedir.
Kauçuk
Hemen her alanda kullandığımız kauçuk aslında ağaçtan elde edilen bir malzeme. Elastik ve dayanıklı yapısıyla birçok sektörde kullanılan kauçuk, petrokimya ile sentetik olarak da üretilebiliyor. Otomotivden sanayiye, inşaattan ev elektroniğine kadar geniş bir kullanım alanına sahip olan kauçuk, ayakkabılarımızda da yer alıyor. Kauçuğun ana hammaddelerinden C4 ürünü de PETKİM’de üretilmektedir.
Naylon
İşte geldik petrokimyanın tesir ettiği en geniş malzemeye. Poliamid, diğer adıyla naylon. Sıcağa, aşınmaya ve kimyasal maddelere karşı dayanıklı petrokimyasal bir malzeme olan naylon, günlük hayatımızda bulunduğumuz her ortamda mutlaka yer alıyor. Naylon 6 üretiminde kullanılan C4 hammaddesi PETKİM’de üretilmektedir. Giysiler, ambalajlar, poşetler… Dokunduğumuz, gördüğümüz her yerde yer alan plastik ürünler, petrokimyanın hayatımızdaki yerini çok güzel tarif ediyor.
En geniş haliyle ele alırsak petrokimya evimizde bilgisayar ekipmanları, mobilyalar, halılar, perdeler, lambalar, pencereler, duvarlar, diş macunları, şampuanlar, kıyafetler, ayakkabılar gibi birçok alanda petrokimya ürünleri yer almaktadır.